مقایسه‌ی جرم حجمی (چگالی) آب و آب‌نمک
مریم پورحقیقی -
هدف آزمایش: مقایسه‌ی جرم حجمی (چگالی) آب و آب‌نمک
مواد و وسایل مورد نیاز: تخم‌مرغ، دو لیوان هم‌اندازه، آب، آب‌نمک
برای انجام یک آزمایش علمی و جذاب، دست‌به‌کار شوید! در دو لیوان به مقدار مساوی آب بریزید. سپس در یکی از لیوان‌ها دو یا سه قاشق غذاخوری نمک بریزید تا محلول آب نمک به دست بیاید.
تخم‌مرغ را آهسته در لیوان آب قرار دهید. مشاهده می‌کنیم تخم‌مرغ ته لیوان آب قرار می‌گیرد. حالا تخم‌مرغ را از لیوان آب خارج کنید و آرام در لیوان آب‌نمک قرار دهید. مشاهده می‌کنید تخم‌مرغ در ظرف حاوی آب‌نمک شناور می‌ماند و غرق نمی‌شود!
علت این پدیده چیست؟
دلیل این اتفاق علمی تفاوت جرم حجمی آب و آب‌نمک است. وقتی نمک را در آب حل می‌کنیم، جرم حجمی آن افزایش می‌یابد. یعنی در حجم‌های مساوی آب و آب نمک، این آب‌نمک است که جرم بیشتری دارد و سنگین‌تر است.
وقتی تخم‌مرغ را در آب معمولی قرار می‌دهیم، از آب سنگین‌تر است و ته لیوان می‌رود، اما وقتی در آب‌نمک قرار می‌دهیم، این بار آب‌نمک است که جرم حجمی بیشتری دارد. پس تخم‌مرغ شناور می‌ماند و غرق نمی‌شود!
خوب است بدانیم:
موادی که چگالی کمتری از آب داشته باشند روی سطح آب شناور می‌مانند، اما موادی که چگالی بیشتری دارند در آب فرو می‌روند. هم‌چنین موادی که چگالی آن‌ها با آب برابر است، در آب غوطه‌ور می‌مانند.
کاوشگران و پژوهشگران کوچک، تحقیق کنید کدام دریاست که به علت غلظت بسیار زیاد نمک، هیچ انسانی در آن غرق نمی‌شود!